airgead agus clísé...

Tá dhá alt luaite ag Dennis ar a bhlag ina bpléitear an t-AE agus cúrsaí airgid/airgeadais. Is fiú iad a léamh, an t-alt le Paul Krugman go háirithe.

Mar is eol do chách, is í an Ghearmáin a mhaoinigh an t-AE don chuid is mó go dtí seo - cé nach suáilce croí amháín ba chúis leis, gan amhras.

Taobh istigh den Ghearmáín féin, áfach, ar Poblacht Chónaidhme í, nochtar difríochtaí móra fadbhunaithe idir na 16 comhstát (Bundesländer) ó thaobh an tsaibhris de. Mar shampla, is comhstát beo bocht é Mecklenburg-Vorpommern (an stát donn-bhuí thuas san oirthuaisceart) a bhfuil a ráta dífhostaíochta thart ar 13% faoi láthair. Roinnt blianta ó shin bhí ráta dífhostaíochta de bheagnach 20% ann go fiú. Fágann líon suntasach daoine Meck Pom - mar a thugtar air - gach bliain; is stát le fadhb eisimirce é mar sin. Sa mhullach ar an méid sin, tá fiacha ag brú anuas ar an gcomhstát freisin agus ní bheadh sé inmharthana i gcomhthéacs chaighdeán maireachtála na Gearmáine gan an t-airgead a fhaigheann sé gach bliain ón rialtas feidearálach i mBeirlín.

Is as Meck Pom an Seansailéir Merkel. (Nach gceapfá go mbeadh meon tuisceana níos láidre aici i leith tíortha bochta?  ;-)  )

I ndáiríre, níl ach ceithre chomhstát a bhfuil ar a gcumas acu maireachtáil ar a gconlán féin. Agus is iadsan chomh maith na comhstáit a shaothraíonn an barrachas a roinneann an rialtas feidearálach ar na comhstáit eile. Tá roinnt de na comhstáit eile go fiú faoi choimirce na Roinne Airgeadais Feidearálaí ó thaobh a mbuiséad de mar thoradh ar a ndeacrachtaí airgeadais.

I gcás Bheirlín, ar cathairstát é, tá na fiacha chomh mór sin nach n-íoctar ach an t-ús orthu le roinnt blianta anuas.

Is amhlaidh gurb iad, mar sin, na trí chomhstát i ndeisceart na tíre (Hessen, Baden-Württemberg agus an Bhaváir) is mó a mhaoiníonn an Ghearmáin.

Agus is crann taca an AE an tré siúd, leis, dá bharr.

Crann taca cuíosach beag, áfach, nuair a smaoinítear air..


Dála an scéil, dá fheabhas an t-alt le Steven Erlanger ceapaim go mbaineann sé úsáid as sean-chlisé:

"If Germany speaks for Europe’s largely industrial Protestant north, France has always combined north and agricultural south."

B'fhéidir é ach is fíor freisin gur i ndeisceart na Gearmáine, an réigiún ina bhfuil na trí chomhstát thuasluaite suite agus an geilleagar go láidir le fada an lá, go bhfuil tromlach suntasach Caitliceach ann.


(Is amháin ar mhaithe le cruinneas a luaim an sonra seo; ní iomaíocht na reiligiún is cás liom!)